24 november 2016: Elias Stark

De zaal was redelijk goed gevuld – ca. 60 man. De aankondiging stond in de plaatselijke bladen en in de agenda van De Gelderlander. Er waren e-mails uitgegaan naar de leden, al verdiende dat niet echt de schoonheidsprijs want niet iedereen ontving die mail en sommigen kregen ‘m dubbel … Volgend jaar gaat dat vast beter. Goede voornemens voor 2017 …
Met veel respect bracht Jan Maarten Doorman – waarvoor dank – de presentatie van Hens Dekker voor het voetlicht. De gedrevenheid van Hens Dekker om alle info over Elias Stark in de presentatie te verwoorden voordat Magere Hein hem dit zou belemmeren, was om stil van te worden. En Elias Stark? Lees het verhaal over hem zoals dat in de pers en op onze website verscheen. Hij was een man die niet alleen veel talenten had, maar ook in staat was en in staat werd gesteld om die talenten tot hun recht te laten komen. Wat heeft die man veel gedaan en veel tot stand gebracht!

Elias Stark (1849-1933) werd geboren aan de Herenstraat 95 in Rhenen. Daar had zijn vader een apotheek. Zoals toen gebruikelijk was volgde ook Elias een opleiding tot apotheker. Hij studeerde later door voor ‘tandmeester’ en opende een praktijk in Amsterdam. Daar beloofde hij in advertenties dat hij een zieke tand zo pijnloos kon trekken, alsof hij ‘een roos uit een mond plukte’.
Dit soort bloemrijke taal is tekenend voor een man die musiceerde en al jong heel mooi kon tekenen en schilderen. Hij kon ook goed vertellen, wat blijkt uit het reisverhaal dat hij begin 20e eeuw schreef en illustreerde tijdens zijn reis door Egypte en het ‘Heilige Land’.
In Nederlands Indië ging hij aan het werk als tandarts. Zijn etsnaald en schetsboek reisden altijd mee, ook als hij zijn geboorteplaats bezocht. Zo legde hij in Rhenen een jachttafereel vast en voorzag dat van een tekst in streektaal: ‘Toe meneer Piet gime ‘t geweer is effe daar zit ‘n kreij.’
Die luchtige tekst betekent niet dat hij zijn werk niet serieus nam. Hij kende de Nederlandse kunstschilder en graficus Anton Mauve en stuurde ook zijn eigen werk naar internationale exposities. Daar kocht eind 19e-eeuw koning Umberto I van Italië een ets van Elias Stark. En zijn uitvinding van de tube tandpasta? Voor een schilderende tandarts is dat een ‘eitje’.