‘Het debat over teruggave van roofkunst uit koloniale contexten’

Dinsdag 19 december werd een uiterst boeiende lezing gegeven door de heer dr. Jos van Beurden. Enkele citaten uit zijn voordracht:

“Bij de teruggave van roofkunst gaat het, meer nog dan om de fysieke overdracht van een voorwerp, om het helen van een relatie, om verzoening. Het kolonialisme heeft die relatie in het verleden beschadigd. Dat heeft pijn en woede veroorzaakt. Daarover hoeven we ons nu niet schuldig te voelen, maar omdat we er nu kennis van hebben, zijn we er wel verantwoordelijk voor en moeten we er iets mee doen.”

“In 2016 bezocht historicus Maarten Couttenier van het AfricaMuseum in België een dorp in de DR Congo. Hij had een foto bij zich van een “spijkerbeeld”. Toen hij de foto liet zien, raakten sommige dorpelingen geëmotioneerd en opgewonden. Zij herkenden het beeld meteen en zeiden: “dat is van ons”. Niet in de zin van eigendom, maar in de zin van: dat hoort eigenlijk hier thuis….”

“Als men de manier vergelijkt waarop we omgaan met het teruggeven van Nazi roofkunst en van koloniale roofkunst, dan vallen er allerlei verschillen te bedenken. Maar wat ze gemeenschappelijk hebben is dat ze allebei uitdrukkingen zijn van historisch onrecht. Het is opvallend dat wie probeert een door de Nazi’s geroofd kunstwerk terug te krijgen, veel sterker staat dan een land dat zijn koloniale roofkunst terugvraagt. Voor het eerste zijn op internationaal niveau principes gemaakt, voor het terugvragen van koloniale roofkunst bestaan nauwelijks middelen. In de voormalige kolonies wordt dat als een nieuwe vorm van onrecht ervaren.”

Lees hier een uitgebreid verslag van de lezing: 2019 NOV 19 – Webtekst HVOR Rhenen