Hieronder is een link naar een pdf-bestand te vinden met transcripties van Memories van Successie van Rhenen, opgesteld door Hans van der Heiden, Linschoten, lid werkgroep Achterberg HVOR.
Op 27 december 1817 trad de ‘Wet tot het heffen eener belasting onder den naam van regt van successie’ in werking. In deze wet werd geregeld dat over de nalatenschappen van inwoners van Nederland belasting betaald moest worden.
Ontvangers moesten een overzicht van baten en lasten van een nalatenschap opmaken; de memorie van successie.
Niet van iedereen is een memorie opgemaakt. Vererving in de rechte lijn werd in 1817 namelijk vrijgesteld van de heffing. Ook alles wat geërfd werd uit een nalatenschap, waarvan het saldo niet meer bedroeg dan 300 gulden was vrijgesteld van belasting. Pas in 1878 kwam er een inhoudelijke wijziging van de regeling tot stand. Vanaf toen moest
er ook over nalatenschappen in rechte lijn belasting worden betaald, mits het saldo groter was dan 1000 gulden. Vanaf dit jaar vind je ook in de memories meer gedetailleerde gegevens over de nalatenschappen.
De memorie bestaat meestal uit een omslagvel met daarin de handgeschreven memorie, waarin naast de naam van de overledene, de datum en plaats van overlijden en de namen van de erfgenamen ook een overzicht van het bezit aan (on)roerend goed of een verwijzing naar een testament staat. Maar een memorie kan ook enkel een los vel zijn waarop de naam van de overledene staat en wat deze overledene nalaat. Ook kan het enkele een mededeling van de Burgemeester van een woonplaats zijn waarin de namen van de overledenen in die maand van dat jaar worden opgenoemd.
Bron: BHIC.nl
Wat kan je aantreffen: Inzicht in personen. Familierelatie’s, bezit.
A)Bij een Bewijs/Certificaat van Onvermogen was er voor de overheid niets te halen.
B)Bij jonge kinderen is er meestal niets te “halen”. Meestal staat er dan aangegeven dat het kind onderhouden en begraven is door de ouders. Alleen de aangifte moest dan betaald worden.
C)Vermelding van saldo beneden 300 gulden (zie boven). Er was meer, maar er hoeft niets betaald te worden. Soms wordt wel alles vermeld. Ook al komt dan het saldo soms maar op 3 gulden uit. Maar dit geeft meer inzicht in de financiele situatie van deze persoon.
D)Vermelding van bezit. Soms is dit het enige bewijs dat iets geërfd werd. Alleen bij groter bezit ging men ook naar de notaris. Voor mij hielp dit wel om een officieel transport te hebben van een woning in Achterberg en Elst.
E)Vermelding [+] betekend dat iemand met een kruisje tekende, dus niet kon schrijven. Als er achter een naam staat: Heetveld [heetvelt] betekend dit dat in de acte de naam Heetveld staat maar dat de persoon tekende met Heetvelt.
F)Als er “enz’ vermeld staat door mij, betekend dat er meer informatie is, maar niet overgenomen door mij.
G)Afkortingen: wed.=weduwe, hv.=huisvrouw, won.=wonende, ovl.=overleden, gem.=gemeente. Zb.=zonder beroep bb.=buiten beroep, mind.kind.=minderjarige kinderen, sec.=zo staat het er letterlijk, geen typefout van mij. Dom.=domicilium,
E.L.=echtelieden.
Belendingen: N=noord, O=Oost, Z=zuid, W=west. Ez.=eene zijde, az=andere zijde Ab intestato = zonder aanwezigheid van een testament.
Op de website van Het Utrechts Archief staan online de genoemde gegevens.
Graag altijd controleren. Er kunnen type-en/of leesfouten in staan.
Datums zijn niet altijd goed te lezen maar soms staat er echt een andere overlijdens datum dan bij de Burgerlijke Stand is aangegeven. Let goed hierop.
Bij publicatie graag vermelding van deze transcripties: Hans van der Heiden, Linschoten, lid werkgroep Achterberg HVOR