Niet voor het zingen de kerk uit
Het is een geruststellende gedachte dat sommige zekerheden blijven bestaan. Neem Bartho Kobus, onze onvolprezen huiscineast van de HVOR. Terwijl de wereld digitaliseert, versnelt en verhardt, doet Bartho iets anders: hij zet ons stil. Vandaag met een reeks prachtige compilaties , ontleend aan de serie Nederland in Beeld van NPO/ Max die ons meenamen naar Nederland tussen 1930 en de jaren zeventig. Naar de kerk, letterlijk en figuurlijk.
Beelden van verzuiling, toen het leven netjes was opgedeeld en je al bij de doop wist waar je thuishoorde. Baby’s in witte jurken, zesjarigen bij hun eerste communie, Paasstaken die hoger leken dan het geloof zelf. Acht kinderen in een katholiek gezin in de jaren vijftig — het was geen uitzondering maar bijna een morele plicht. De schoolstrijd vanaf 1917 kwam voorbij, net als hervormde kerken in Friesland, waar zelfs de stilte leek te spreken. En ergens tussendoor, een restauratie van een vervallen kerk, onder het motto kruidkoek, omdat ook tradities onderhoud nodig hebben.
Maar Bartho liet niet alleen het keurige zien. Ook de verschrikkingen van de oorlog en rafelranden kregen ruimte. Joodse onderduikers in de oorlogsjaren in Nieuw-Vennep, waarvan een deel niet meer zouden terugkeren. Later de jaren zestig, waarin secularisering voorzichtig maar onomkeerbaar haar intrede deed. Het zachte maar dringende beroep dat als een ondertoon door alles heen liep: “let op elkaar”.
Daarom ook het nadrukkelijke verzoek aan de aanwezigen van de Sociëteit vandaag. Niet voor het zingen de kerk uit. Blijf nog even zitten. Kijk. Luister. Denk.
Job Buitenhuis en Evert van den Brink kregen hun aandacht, en voor de jarige Job werd gezongen, zoals dat hoort, want zonder zingen is herdenken maar half werk. En een traktatie bij de koffie mocht natuurlijk niet ontbreken.
Na de pauze volgde de afsluitende compilatie: liederen gezongen in de Gedachteniskerk, ter afronding van het herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid. Mary Lou Warbrook was de ster van de avond, met een ode aan Vera Lynn. Ondermeer kwamen voorbij: Land of Hope and Glory en We Will Meet Again. Liederen die meer zijn dan muziek; ze zijn geheugen.