Hoe hebben we dit ooit voor mogelijk gehouden

Vandaag staat een presentatie te houden door Henk van den Berg op het programma. Over de periode 1945 tot 2025 worden de ontwikkelingen geschetst die zich in al die 80 jaren van vrijheid in de samenleving hebben voorgedaan.

Maar voor dat we begonnen was er tijd voor koffie, bijpraten over de afgelopen week, en natuurlijk de traditionele samenzang voor de jarige. Deze keer was Dicky Hendrikse de Jong het middelpunt van de belangstelling. Zij bereikte de respectabele leeftijd van 83 jaar.

Het onderwerp van vandaag spitste zich toe op de grote ontwikkelingen rond de hoofdonderwerpen:

Eerste levensbehoefte, opleiding en opvoeding, wonen, communicatie en informatie, mobiliteit, gezondheid, comfort en kwaliteit, werk en vrije tijd en vakanties.

De eerste levensbehoefte na de tweede wereldoorlog, concentreerde zich zoals te verwachten  op voeding en wonen. De basale Hollandse pot (inclusief schuifkaas) in een industriële samenleving ontwikkelde zich in een razend snelle tijd tot een uitermate gevarieerde keuze uit ook buitenlandse keukens te beginnen met de zogenaamde Afhaal Chinese maaltijd. De in de eerste jaren nog bestaande traditionele gezinssamenstelling en de veranderingen in de keuzemogelijkheden in het onderwijs, leidden tot meer zelfstandigheid van de vrouw en kinderen en een verbetering van het opleidingsniveau in alle klassen van de samenleving. De wederopbouw in Rhenen kwam als gevolg van de grote geleden schade al tijdens de oorlogsjaren op gang.  De na de oorlog gerealiseerde snelle woningbouw in de rest van Nederland , met slechte isolatie, veel verplichte inwoning in weinig vierkante meters per bewoner, werd vervolgens in een razendsnel tempo opgevolgd door ruimere, comfortabelere en energiezuinigere huisvesting. De telefonie, vroeger voorbehouden aan de rijkere klasse en bedrijven werd gemeengoed voor een ieder, uitmondend in broekzakcomputers, nu smartphone geheten. Dezelfde verschuiving zagen we in het vervoer, van autorijden en vliegen voor de bevoorrechten, tot haalbaarheid en beschikbaarheid voor vrijwel een ieder. Werken voor 50 jaar bij de zelfde werkgever, tegen betaling uit een loonzakje, verschoof naar flexibiliteit op de arbeidsmarkt met een bankrekening voor vrijwel iedereen. zo ontstond ook meer ruimte voor evenwicht tussen werk en vrije tijd. Al deze ontwikkelingen in de welvaart brachten ook verbeteringen in de gezondheidszorg met zich mee, en daarmee ook een drastische verhoging van de te bereiken leeftijd. Een sprekend voorbeeld hierbij was het veel voorkomende  kunstgebit op je dertigste jaar dat later werd opgevolgd door de vanzelfsprekendheid van je eigen tanden nog op hogere leeftijd.

Het verhaal van Henk van den Berg werd geïllustreerd met toepasselijke foto’s en grappige vergelijkingen  tussen toen en nu bij alle onderwerpen hierboven beschreven. Vele blijken van herkenning waren regelmatig te horen vanuit de toehoorders in de zaal. Laten we bij dit alles niet vergeten, dat de mens in de geschetste periode ook een ware verandering heeft ondergaan bij zijn of haar plaats in de samenleving.